de Zomer komt er aan

Lieve Lezer,

Heeft U ook al genoten van een ontbijtje in de ochtendzon in uw tuin of op uw terras?  Alles wijst er op dat de zomer op komst is.

Van mensen die mijn adviezen volgden en hun lichaam hebben gedraineerd en op hun voeding hebben gelet, krijg ik de feedback dat ze dit jaar het hooikoortsseizoen duidelijk makkelijker hebben "doorstaan". Altijd fijn om te horen dat je "tips" ook echt resultaat hebben.

Ook op het vlak van gewichtsverlies en energiewinst krijg ik hele leuke feedback over het "Herbatheek ontbijt" zoals ik het voorstelde in een vorige nieuwsbrief.

In deze editie een uitgebreide tekst over de mythe rond lactose en gluten en een advies over zonnebaden. En natuurlijk een receptje om uw keukenkunsten wat te triggeren 

Veel leesplezier 

Stef 

De mythe van lactose en gluten  

Laat ons even wat harde cijfers op een rijtje zetten: Slechts 0.6% van de bevolking lijdt aan coeliakie en is dus intolerant voor gluten. Maar meer dan 25% van de mensen verdraagt geen tarwe.Minder dan 0.5% van de mensen is intolerant voor lactose, meer dan 90% van de mensen verteert geen gepasteuriseerde koemelk.

Als er één ding is waar de public relations afdelingen van de voedings- en pharma industrie goed in zijn, dan is het verbloemen van simpele dingen door het gebruik van ingewikkelde termen die niemand nog ten volle begrijpt. Iedereen gebruikt termen waaruit een zekere deskundigheid zou moeten blijken, maar als je goed kijkt naar wat er eigenlijk aan de hand is, zie je dat er alweer commerciële belangen spelen. De Homo Sapiens Sapiens laat zich voortdurend om de tuin leiden, met desastreuze consequenties voor zijn gezondheid en portemonnee.

Tarwe

Gluten is een eiwit dat als een soort lijm de meelkorrels aan mekaar plakt en zo de mogelijkheid biedt dat luchtbelletjes zich kunnen handhaven in deeg, waardoor brood en gebak luchtig wordt. Het wordt ook gebruikt om paprikapoeder vast te laten kleven aan je chips.

De term “Glutenvrij” is bijna een must geworden in de zogenaamde “gezonde voedingshoek” en in recente boeken over “gezond eten en koken”. Sommigen, zoals Dr William Davis (“de broodbuik” ), noemen gluten een vergif. Enigzins onterecht, zo blijkt .

Het is waar dat ca 0.6% van ons écht een glutenintolerantie heeft, die een belangrijke rol speelt in het ontstaan van coeliakie ofte de ziekte van Crohn, waarbij de darmslijmvliezen chronisch ontstoken raken door een immuniteitsreactie tegen deze eiwitten.Bij deze mensen leidt het gebruik van gluten tot buikpijn, chronische diarree, bloedarmoede, gewichtsverlies en vermoeidheid. Kinderen met coeliakie hebben een behoorlijke groeiachterstand. Maar zoals alle chronische gezondheidsproblemen heeft coeliakie niet één oorzaak. Het is een ingewikkeld samenspel van allerhande factoren die de immuniteit ondermijnen, waardoor de overgevoeligheid voor gluten dermate grote gevolgen heeft.

Naar de oorzaken tast de wetenschap momenteel behoorlijk in het duister, maar meer en meer wordt duidelijk dat er eerst een afwijking komt in de darm, bijvoorbeeld na een infectie of antibiotica gebruik of narcose en dat pas daarna coeliakie ontstaat. Alleen naar gluten wijzen blijkt trouwens onvolledig: eigenlijk is het zo dat, hoe harder de tarwe, hoe meer gluten. En jullie zullen het met mij eens zijn dat Italianen meer pasta/pizza en brood eten, die bovendien van hardere tarwe gemaakt is. Wij spelen gemiddeld 18 gram gluten per dag naar binnen, een italiaan nagenoeg het dubbele (32 gram). Toch komt coeliakie in Italië veel minder voor. 

Ik pleit voor het bekijken van het immuunsysteem in zijn geheel: opsporen van andere intoleranties, herstel van de darmflora, niet industrieel vervaardigde maar volwaardige voeding. De ervaring leert dat we zo de darmproblematiek bij mensen met gediagnosticeerde coeliakie sterk kunnen verbeteren, waardoor ook de impact van hun gluten intolerantie afneemt.

Maar dan komen we op de foute gedachtensprong van velen, er bestaat zelfs al een term voor: mensen met een overgevoeligheid, klachten in de darmen na het eten van brood of pasta, die “Non-coeliac gluten sensitivity” wordt genoemd. Vandaag zou bijna 30% van de mensen aangeven dat ze last hebben na het eten van brood of tarwe. Gemakkelijkheidshalve wordt ook bij deze mensen de term “Glutenintolerantie” of fouter nog “Glutenallergie “ gebruikt.

Testen leren ons dat de overgevoeligheid bij deze mensen een overgevoeligheid is voor de industriële, gemanipuleerde tarwe die vandaag de dag overal gebruikt wordt. Deze mensen het gebruik van gluten verbieden is veel te streng en onnodig.

Dr. Peter Gibson kwam al tot deze conclusie na een onderzoek in Melbourne, waarbij precies gecontroleerd werd wat mensen aten bij een verblijf van een aantal dagen in een gesloten omgeving. Zijn conclusie, die verscheen in het tijdschrift “Gastroeenterology” was dat de darmsensitiviteit zonder coeliakie NIET van gluten komt.

Maar de anti-glutencommunity in de pers en op het internet heeft dit artikel blijkbaar nooit gelezen. Het is een gat in de markt, want men becijfert dat in de Benelux 1.5 miljoen mensen lijdt aan een “prikkelbare darm” … als je dat kan koppelen aan “gluten” en “glutenvrije voeding” is het big business.

Maar wie goed geïnformeerd is ziet hier de valkuilen … 

Wat is dan het probleem met tarwe?

Geen, eigenlijk, tenminste als je de tarwe in beschouwing neemt van voor de tijd dat de Monsanto’s van deze wereld er zich mee gingen bezighouden.  Tarwe, net als elk ander zaad, bevat in zich alle nodige mineralen en elementen om een nieuwe plant te laten uit groeien. In het boek van Werner Kollath wordt tarwe nog gepromoot als een gezond, volwaardig en goedkoop voedingsmiddel.

Maar door de industrialisering van de voeding staat de gezonde tarwe van toen mijlenver van het gemanipuleerde, bewerkte, zogenaamd geraffineerde meel van vandaag. Net als bij suiker is dit meel herleid tot een loutere bron van koolhydraten, waarvan we sowieso al teveel opnemen.

Ik ga het probleem van de tarwe heel sterk vereenvoudigd uitleggen: vroeger zaaide de boer zijn tarwe en hield bij de volgende oogst pakweg 5% aan de kant als zaaigoed voor het volgende jaar. In de loop van de eeuwen werden door kruising en selectie “betere” variëteiten bekomen. Zaaigoedfabrikanten vinden het niet zo leuk dat boeren op die manier zelfbedruipend zijn en verkopen liefst zoveel mogelijk zaaigoed, elk jaar opnieuw. Als je twee “soorten” met mekaar kruist, neem bijvoorbeeld een paard en een ezel , dan zijn de “nakomelingen” onvruchtbaar (een muildier of een muilezel). Als je Tarwe dus kruist met een grassoort, krijg je hetzelfde resultaat: onvruchtbare korenaren.

Hoera voor de zaaigoedfabrikanten, want zij kunnen nu elk jaar opnieuw verkopen. Niet alleen zaad natuurlijk, maar het hele pakket: zaaigoed , kunstmeststoffen en bestrijdingsmiddelen. De boer heeft de keuze : ofwel koopt hij dit pakket, ofwel krijgt hij niets. Minder hoera voor ons, want de meesten van ons zijn geen koeien, dus wij verteren geen gras en dus ook geen “graan” dat genetisch gezien voor 50 % uit gras bestaat.

Dit is zeer bondig samengevat waar het tarweprobleem van vandaag over gaat. Tel daarbij nog alle additieven (“broodverbeteraar”) en bewerkingen (bleken etc) die het meel ondergaat en je krijgt een dood en industrieel product, terwijl tarwe vroeger een natuurlijk, levend en volwaardig product was. 

Dus: moet je glutenvrij gaan eten als uw buik rommelt en opblaast en je tegen 11 uur in de ochtend een gigantische energiedip krijgt? NEEN! Het zou wel wijs zijn om alle industriële tarwe te mijden en te vervangen door gezonde, volwaardige granen zoals spelt, kamut, quinoa en rogge. 

The best proof of the pudding is the eating: probeer dit gedurende 10 dagen en merk het verschil.

Kies voor verse, korte ketenprodukten. Dat wil zeggen kies voor een zo kort mogelijke afstand tussen de producent en uzelf als verbruiker. Je bent zo zekerder van de kwaliteit van je product omdat je de producent (bijna ) persoonlijk kent.

Als je goed opgelet hebt zal je zeggen: “Aha, dan ga ik op zoek naar de oude, niet gemanipuleerde tarwerassen en ga ik die gebruiken voor mijn brood en pasta”. Goed gezien en heel vaak ook juist. Heel wat mensen zullen, als ze eerst een drietal maanden volledig weg zijn gebleven van de voedingsmiddelen waarvoor ze intolerant zijn, nadien weer wel tarwe kunnen verdragen, zij het de biologische, oude, niet-gemanipuleerde soorten die we gelukkig nog vinden in Duitsland, Zuid Frankrijk en Italië. Maar ons lichaam is intelligent en past zich, zo wil de evolutieleer, voortdurend aan aan de wijzigende omstandigheden. Dus bij heel wat mensen is het nu reeds zo dat de intolerantie voor tarwe is ingebakken in hun erfelijk materiaal en dat zij die overgevoeligheid zelfs doorgeven aan hun kinderen. Net zoals in de voorbije decennia bij koemelk, dus.

Melk

Een gelijkaardig verhaal krijgen we als we naar de intolerantie voor koemelk kijken. Rauwe koemelk was vroeger een natuurlijk en volwaardig voedingsmiddel. Je haalde het vers bij de boer en ofwel dronk je het rauw, ofwel liet je de enzymen in de melk en in het stremsel hun werk doen en kreeg je (h)eerlijke  kazen. Probleem was de bepekte houdbaarheid van elk product. Je was dus genoodzaakt  tot een korte keten van producent naar verbruiker. Niet zo naar de zin van de industrie, dus, die graag lange stockage en uniformiteit van het product heeft.

En dus ging men de verse, volwaardige melk “pasteuriseren”. De naam van Louis Pasteur werd in deze context misbruikt. Waar het bij Pasteur om te doen was, was het bestrijden van infectie door microörganismen. Maar het temperatuurbehandelen in de zuivelindustrie dient grotendeels ten behoeve van het “denatureren”, zeg maar het inactief maken van de enzymen in de melk, waardoor het melkproduct “dood” is en dus heel lang kan bewaard worden. En dat is wat de zuivelindustrie wil: Lange bewaartijden, goede stockage, controleerbare chemische processen.

Maar de enzymen in de koemelk hebben wij zowel als de kalveren nodig om deze te kunnen verteren.

Begint U het plaatje te zien? Reeds vanaf babyleeftijd worden we volgestopt met koemelkproducten die we niet verteren.

Ons lichaam wil die dingen helemaal niet en gaat er bij babies heftig tegen reageren: onze darmslijmvliezen gaan heftig slijmen maken en we kotsen heel die troep terug uit.

“Reflux” wordt dat dan genoemd, en de “medische wetenschap” doet net alsof er een probleem is in je maag en slokdarm, maar het échte probleem zit in de onverteerbaarheid van wat er in de papfles zit.

Op latere leeftijd krijgen we snot, slijmen, rommelende darmen, hooikoorts en ja, waarschijnlijk ook coeliakie (zie hierboven) van het overdadig gebruik van gepasteuriseerde melkproducten.

Moeten we dan omschakelen op ongepasteuriseerde melkproducten? TE LAAT voor de meesten onder ons. Blijkbaar is de overgevoeligheid voor koemelk door het generaties lang gebruik van de “onverteerbare melk” ingebouwd in onze erfelijkheid, want kinderen die nog nooit koemelk aten of dronken blijken er ook intolerant voor te zijn.

Reeds in 1942 wees Werner Kollath op de onverteerbaarheid van gepasteuriseerde koemelk en de nadelige invloed op de gezondheid. Mensen die zich in de tweede helft van de vorige eeuw inzetten voor het opsporen en aanpakken van voedselintoleranties werden door de “klassieke farmacie” een beetje smalend bekeken. Maar plots, rond de eeuwwisseling, hoorde je plots vanuit de ziekenhuismilieus de term “lactoseallergie “ of “lactoseintolerantie “ opduiken.

Had men daar het licht gezien? Duidelijk niet, want de intolerantie is niet voor lactose, wat eigenlijk de suiker is uit gelijk welke dierlijke melk, maar wel voor de lactoproteïnen, de eiwitten uit koemelk. Je ziet de analogie met het gluten verhaal. 

Waar komt de term “lactose-intolerantie” dan vandaan?  Uit de geneesmiddelen industrie. Heel wat pillen en medicamenten zijn gemaakt met deze melksuiker. Wat betekent dat de pillenindustrie massa’s melk gebruikt om de lactose er uit te halen.  En wat blijft er over als “afval” : De lactose-arme melk .

De commercieel ingestelden onder jullie zullen weten dat je snel rijk kan worden met het verwerken van de afval van iemand anders, dus het commercialiseren van de lactose vrije producten is weer big business. En opnieuw laat de “homo sapiens sapiens “ zich in de luren leggen door fraai bedachte PR – verhalen van de industrie …

Dus het creëren van de term lactose intolerantie met bijhorend “ tovenaarsleerling-verhaal” dat niemand snapt zet weer heel wat mensen, inclusief artsen, op het verkeerde been.

Lactose vrije melk gebruiken helpt niks, koemelkproducten vermijden wél.

Conclusies:

Als je geen Kalf bent, heb je geen koemelk of koemelkproducten nodig in je voeding.

Door het pasteuriseren ervan worden ze bovendien heel slecht verteerbaar, waardoor frequent gebruik of gebruik in grote hoeveelheden af te raden is.

Als je intolerant bent voor koemelkeiwitten, zoals pakweg 90 % van de mensen vandaag, laat je best deze producten eens voor een periode van 3 maanden , zodat je darmslijmvliezen zich kunnen herstellen.

Nadien kan je, als je dat lekker vindt, mondjesmaat opnieuw kazen en dergelijke gebruiken. Bij voorkeur van rauwe melk.

Gelijkaardig advies voor de granen: vermijd de industrieel vervaardigde tarwe, kies voor onbewerkt en versgemalen graan of beter nog: maal het zelf.

Door de aanslag die de industriële tarwe op onze darmen heeft gepleegd, zijn steeds meer mensen intolerant voor tarwe. Daarom worden andere granen aanbevolen: spelt, kamut, quinoa, rogge, haver enz.Als je na je 3 maanden “onthouding” terug tarwe wil gaan gebruiken, kies dan voor volwaardige oude tarwesoorten.

Laat je niet verleiden door voedingsmiddelen die voorverpakt uit een fabriek komen en het etiket “glutenvrij en lactosevrij” dragen. “VERS” blijft het credo en de voorverpakte spullen kan je mondjesmaat gaan gebruiken als een extraatje, maar zeker niet als dagdagelijkse voeding, want je haalt er net meer uit wat ons lichaam nodig heeft en je krijgt een overaanbod aan koolhydraten en ongezonde vetten.

deze tekst is een fragment uit het boek "Herbatheek" dat weldra verschijnt 

 

Drinken we binnenkort onze zonnecrème ? 

 Hoera voor de zonnekloppers onder ons: Er bestaat, als we de kranten mogen geloven, een produkt dat drinkbaar is en na gebruik je huid even effectief tegen zonnebrand zou beschermen als factor 30 zonnecrème.  

Even wat duiding daarover: De kleur van onze huid wordt bepaald door de hemoglobine uit je rode bloedcellen (vandaar dat mensen met bloedarmoede een zeer bleke huid hebben), het caroteengehalte en het pigment melanine.  Melanine is dus de natuurlijke, door je lichaam aangemaakte substantie die de kleur geeft aan je huid en aan je haar. Het is ook je natuurlijke bescherming tegen UV straling. Wanneer je lichaam meer blootgesteld wordt aan zonnestralen, gaan de melanocyten meer melanine aanmaken waardoor je huid donkerder wordt (je “bruint”, dus) en waardoor je beter bestand wordt tegen de straling. Bruinen is dus een natuurlijke adaptatie van ons lichaam aan meer blootstelling aan de straling van de zon. 

“Verbranden” is een nadelig en zeer ongezond fenomeen. Het beschadigt rechtstreeks het DNA van je huidcellen waardoor het risico op huidkankers stijgt. Donker gepigmenteerde mensen hebben veel minder incidentie van huidkankers, ondanks het feit dat door de plaatsen waar ze van nature wonen, de blootstelling aan zonnestraling intenser is. Ook het vroegtijdig huidverouderingsproces door teveel zonnestraling (dermatheliosis ) zie je haast nooit bij donkerhuidige mensen.  Het effect op de huid is dus afhankelijk van tijdsduur van de bestraling , intensiteit van de bestraling en de hoeveelheid melanine in je huid. Diezelfde melanine heeft bovendien een stimulerende rol voor de vrije radicalenvangers en heeft dus een beschermend effect tegen toxinen en afvalstoffen.

Ongenuanceerd als we graag tegen de dingen aankijken (kijk maar naar de verkiezingspropaganda) is er verdeeldheid tussen zij die het zonlicht gezond vinden (de sungazers zijn daar de exponenten van)  en zij die het zonlicht schadelijk vinden. Zoals gebruikelijk is het echter een kwestie van het juiste evenwicht: Zonlicht is inderdaad een bron van energie en nodig voor de synthese in ons lichaam van een aantal belangrijke factoren. Maar zoals een haard gezellig en warm is, kan je je er ook aan verbranden als je er te lang te dichtbij zit. Zonlicht is goed, nodig en heilzaam, maar té lang en té intens en je verbrandt jezelf en dat is altijd ongezond en zelfs gevaarlijk.

 Melanine heeft ongeveer 3 tot 8 dagen nodig om extra aangemaakt te worden, dus als je jezelf gaat blootstellen aan intens en langdurig zonlicht, bereid je dan voor door vooraf al te zonnebaden, rustig aan opbouwen en verbranden absoluut vermijden. Naar mate je huid meer gebruind raakt, en je dus meer melanine aanmaakt, kan je de blootstelling langduriger en intenser maken.

 Smeersels

Je kan jezelf natuurlijk ook van top tot teen gaan zalven met allerhande zonnecrèmes. Ze beloven je een “beschermingsfactor” die aangeeft hoeveel keer je de “normale” blootstelling mag hebben. De effecten zijn zeer uiteenlopend en deze producten zijn niet allemaal zonder risico’s . Van sommige zonnecrèmes is aangetoond dat ze door bepaalde inhoudsstoffen (parabenen etc) minstens evenveel risico geven op huidkankers dan het verbranden door de zon zelf. Ook daar vinden we de veiligste producten in de natuur: cocosolie, olijfolie, komkommerzaadolie, aloe vera, wortelsap. Eén van de meest efficiënte zonnecrèmes is zinkoxide. De zinkoxidezalf is de witte make up waar de franse bougeoisie zich destijds mee insmeerde om hun huid wit te houden om zo te bewijzen dat ze nooit “boerenwerk” moesten doen. Zinkoxide heeft tevens een kalmerend effect op de huid.

 Innemen

Ik ging op zoek naar de samenstelling van het mysterieuze “zonnebeschermingswater”, maar vond behalve wat hoera verhalen niet veel. “De componenten van het water brengen de cellen van de huid anders aan het trillen waardoor ze niet meer reageren op de zonnestraling” kan mij, hoewel ik een fan ben van bioresonantie enzovoort, niet echt overtuigen.  Sinds 2004 zijn er af en toe berichten over drinkbare zonnebeschermings-middelen gaande van aloe vera sap tot tomatenpittenextract, maar de resultaten waren niet op hetzelfde niveau als wat je nu leest: Je drinkt 1 dosis van het magische water en je kan een paar uur in de heftige Nieuw Zeelandse zon gaan tennissen zonder dat je zelfs een kleurtje krijgt. Vooral dat stukje wekt bij mij enige argwaan. Hoe kan je je beschermen tegen de zonnebrand zonder je melanine te stimuleren? Schadelijke effecten van een product op de gezondheid moeten beoordeeld worden over 3 tot 4 generaties vooraleer je kan zeggen dat iets écht veilig is. Dus daarvoor is het nog veel te vroeg.  

Mijn advies

Zoals altijd adviseer ik om voorzichtig en sceptisch om te springen met hoera verhalen die de woorden “fantastisch” en “doorbraak” en “revolutionair”  bevatten. Veilig is het om jezelf rustig en gedoseerd te laten wennen aan de zomerzon door regelmatig te zonnebaden. Dat zonnebaden is trouwens goed voor je gezondheid (vitamine D )

Vermijd Oxtinoxaat, Octisalaat, Oxybenzone ofte Homosalaat en Retinyl palminaat in zonnecrèmes.

Moet je toch om één of andere reden langdurig in de zon doorbrengen, draag dan beschermende kledij of gebruik een sunscreen die goed voor jou aanvoelt en aangepast is aan de duur en intensiteit van de blootstelling en aan de oorspronkelijke tint van je huid.

DSC04197

Brainfood: Wilde gerookte zalm met gestoomde asperges en lijnzaad/olijfolie 

Onverzadigde vetzuren zijn nodig voor een goede hersenactiviteit. En dit is de periode van het jaar waarin bij de studenten de hersenactiviteit moet pieken. Daarom dit eenvoudige, snelle gerecht voor de studerende medemens :

Per persoon:

een zestal mooie, geschilde asperges

een hardgekookt ei

een beetje peterselie

een soeplepel koudegeperste olijfolie 

een soeplepel lijzaadolie 

150gr wilde schotse gerokte zalm

Stoom de asperges 17 minuten 

verkruimel het ei en stooi over de asperges 

strooi de gehakte peterselie over het ei 

druppel de olijfolie en lijnzaadolie over de asperges 

Klaar ! 

Herbatheek, het boek 

Dankjewel voor jullie interesse in mijn boek.

Er wordt vlijtig aan gewerkt en de deadline is nog steeds eind juni. Check af en toe de website als je op de hoogte wil blijven ...